พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๒ สุตตันตปิฎก หน้าที่ ๑๔

๖. อนายุสสสูตรที่ ๒
ธรรมที่เป็นเหตุให้อายุสั้นและอายุยืน สูตรที่ ๒

           [๑๒๖] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๕ ประการนี้แล เป็นเหตุให้ อายุสั้น
๕ ประการเป็นไฉน คือ
๑ บุคคลย่อมไม่กระทำความสบายแก่ตนเอง
๒ ไม่รู้จักประมาณในสิ่งที่สบาย
๓ บริโภคสิ่งที่ย่อยยาก
๔ เป็นคนทุศีล
๕ มีมิตรเลวทราม
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๕ ประการนี้แล เป็นเหตุให้อายุสั้น

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๕ ประการนี้ เป็นเหตุให้ อายุยืน
๕ ประการเป็นไฉน คือ
๑ บุคคลย่อมเป็นผู้ทำความสบายแก่ตนเอง
๒ รู้จักประมาณในสิ่งที่สบาย
๓ บริโภคสิ่งที่ย่อยง่าย
๔ เป็นผู้มีศีล
๕ มีมิตรดีงาม
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๕ ประการนี้แล เป็นเหตุให้อายุยืน

---------------------------------------------------------------------------------------------------
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๒ สุตตันตปิฎก หน้าที่ ๑๔๗-๑๔๘

๗. อวัปปกาสสูตร
ภิกษุผู้ควรหลีก- ไม่หลีก ออกจากหมู่

           [๑๒๗] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม ๕ ประการ ย่อม
ไม่ควรเพื่อหลีกออกจากหมู่อยู่ผู้เดียว ธรรม ๕ ประการเป็นไฉน คือ
๑ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้ไม่สันโดษด้วยจีวรตามมีตามได้
๒ ไม่สันโดษด้วยบิณฑบาตตามมีตามได้
๓ ไม่สันโดษด้วยเสนาสนะตามมีตามได้
๔ ไม่สันโดษด้วยคิลานปัจจัยเภสัชบริขารตามมีตามได้
๕ เป็นผู้มากด้วยความดำริในกาม
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม ๕ ประการนี้แล ย่อมไม่ควรเพื่อหลีกออกจากหมู่อยู่ผู้เดียว

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม ๕ ประการ ย่อมควรเพื่อ
หลีกออกจากหมู่อยู่ผู้เดียว ธรรม ๕ ประการเป็นไฉน คือ
๑ ภิกษุในธรรมวินัยนี้เป็นผู้สันโดษด้วยจีวรตามมีตามได้
๒ สันโดษด้วยบิณฑบาตตามมีตามได้
๓ สันโดษด้วยเสนาสนะตามมีตามได้
๔ สันโดษด้วยคิลานปัจจัยเภสัชบริขารตามมีตามได้
๕ ย่อมเป็นผู้มากด้วยความดำริในการออกจากกาม
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม ๕ ประการนี้แล ย่อมควรเพื่อหลีกออกจากหมู่อยู่ผู้เดียว

---------------------------------------------------------------------------------------------------
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๒ สุตตันตปิฎก หน้าที่ ๑๔๘

๘. สมณทุกขสูตร
สุข-ทุกข์ ของสมณะ

           [๑๒๘] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ทุกข์ของสมณะ มี ๕ ประการ ๕ ประการ
เป็นไฉน คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้
๑ เป็นผู้ไม่สันโดษด้วยจีวรตามมีตามได้
๒ ไม่สันโดษด้วยบิณฑบาตตามมีตามได้
๓ ไม่สันโดษด้วยเสนาสนะตามมีตามได้
๔ ไม่สันโดษด้วยคิลานปัจจัยเภสัชบริขารตามมีตามได้
๕ ไม่ยินดีประพฤติพรหมจรรย์
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ทุกข์ของสมณะ ๕ ประการนี้แล

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย สุขของสมณะ ๕ ประการนี้ ๕ ประการเป็นไฉน คือ
๑ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้สันโดษด้วยจีวรตามมีตามได้
๒ เป็นผู้สันโดษด้วยบิณฑบาตตามมีตามได้
๓ เป็นผู้สันโดษด้วยเสนาสนะตามมีตามได้
๔ เป็นผู้สันโดษด้วยคิลานปัจจัยเภสัชบริขารตามมีตามได้
๕ ยินดีประพฤติพรหมจรรย์
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย สุขของสมณะ ๕ ประการนี้แล

---------------------------------------------------------------------------------------------------
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๒ สุตตันตปิฎก หน้าที่ ๑๔๘-๑๔

๙. ปริกุปปสูตร
บุคคล ๕ จำพวกที่ต้องไปอบาย

           [๑๒๙] ดูกรภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๕ จำพวกนี้ เป็นผู้ต้องไปอบาย
ต้องไปนรก เดือดร้อน แก้ไขไม่ได้ ๕ จำพวกเป็นไฉน คือ
๑ บุคคลผู้ฆ่ามารดา
๒ ผู้ฆ่าบิดา
๓ ผู้ฆ่าพระอรหันต์
๔ ผู้มีจิตประทุษร้ายทำโลหิตของพระตถาคตให้ห้อ
๕ ผู้ทำลายสงฆ์ให้แตกกัน
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๕ จำพวกนี้แล เป็นผู้ต้องไปอบาย ต้องไปนรก เดือดร้อน แก้ไขไม่ได้

---------------------------------------------------------------------------------------------------
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๒ สุตตันตปิฎก หน้าที่ ๑๔๙-๑๕

๑๐. สัมปทาสูตร
ความเสื่อม ๕ ประการ กับสมบัติ ๕ ประการ

           [๑๓๐] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ความเสื่อม ๕ ประการนี้ ๕ ประการ เป็นไฉน คือ
๑ ความเสื่อมญาติ
๒ ความเสื่อมเพราะโภคะ
๓ ความเสื่อมเพราะโรค
๔ ความเสื่อมศีล
๕ ความเสื่อมทิฐิ
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลายเมื่อตายไปแล้ว ย่อมไม่เข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก เพราะเหตุแห่งความเสื่อมญาติ เพราะเหตุแห่งความเสื่อมโภคะ หรือ เพราะเหตุแห่งความเสื่อมเพราะโรค (แต่ว่า) สัตว์ทั้งหลาย เมื่อตายไปแล้ว ย่อม เข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาตนรก เพราะเหตุแห่งความเสื่อมศีล หรือเพราะเหตุ แห่งความเสื่อมทิฐิ
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ความเสื่อม ๕ ประการนี้แล

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย สมบัติ ๕ ประการนี้ ๕ ประการเป็นไฉน คือ
๑ สมบัติคือญาติ
๒ สมบัติคือโภคะ
๓ สมบัติคือความไม่มีโรค
๔ สมบัติคือศีล
๕ สมบัติคือทิฐิ
           ดูกรภิกษุทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลาย เมื่อตายไปแล้ว ย่อมไม่เข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ เพราะเหตุแห่งสมบัติคือญาติ เพราะเหตุแห่งสมบัติคือโภคะ หรือเพราะเหตุแห่ง สมบัติคือความไม่มีโรค (แต่ว่า) สัตว์ทั้งหลาย เมื่อตายไปแล้วย่อมเข้าถึงสุคติ โลกสวรรค์ เพราะเหตุแห่งสมบัติคือศีล หรือเพราะเหตุแห่งสมบัติคือทิฐิ

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย สมบัติ ๕ ประการนี้แล